De week van de Mediawijsheid

Over mogelijkheden en gevaren van internet

Vrijdag 17 november start de week van de Mediawijsheid. Behalve voordelen in de omgang met sociale media, zoals snel en gemakkelijk contacten onderhouden, schuilt er ook gevaar in het gebruik. Het bestaan van sexting, het verspreiden of delen van seksueel getinte foto’s of berichten via mobiele telefoons of andere mobiele media en bijvoorbeeld cyberpesten, het pesten op internet, laten zien dat voorlichting over de gevaren van internet broodnodig is. We vroegen enkele leerkrachten welke activiteiten er bij hen op school zijn in het kader van de week van de Mediawijsheid.

Wat is mediawijsheid?

Een definitie van mediawijsheid vinden we op de website  Mediawijsheid  “De verzameling competenties die je nodig hebt om actief, kritisch én bewust te kunnen deelnemen aan de mediasamenleving”.  De site biedt gedurende het jaar voorlichtingsmateriaal.

Leerkrachten uit po, vo en so over mediawijsheid op hun school

Liesbeth Mol is leerkracht van groep 8 aan basisschool De Meent in Waalre en beschrijft kort wat op haar school komende week op het programma staat.

Vanaf groep 6 nemen de leerlingen deel aan het spel Mediamasters tijdens de week van de mediawijsheid. Officieel “mag” dat pas vanaf groep 7 maar onze collega’s van groep 6 vinden het te leuk en prima te doen voor hun groepen.

In groep 8 is de les Whatshappy van Kennisnet een vast onderdeel vanaf het begin van het schooljaar. De les WhatsHappy maakt de problemen met chatten bespreekbaar en daagt leerlingen uit afspraken te maken over hoe ze fatsoenlijk met elkaar omgaan. De afspraken zetten ze in een poster, die kan worden ophangen aan de muur of op het prikbord. Mogelijk vanaf dit schooljaar ook in groep 7, voorheen was daar het mobieltjesgebruik nog niet zo hoog.
In groep 8 doen we ook de les Instagrap van Kennisnet. De les Instagrap zorgt ervoor dat de sfeer gezellig blijft op de populaire foto- en chatapp Instagram.

Voor leerlingen met een visuele en verstandelijke beperking, zoals Visio Onderwijs in Breda, is er de methode “Ik Ben Online’. Leerkracht en coördinator, Rijan van Geene legt uit wat deze methode inhoudt.

Wij gebruiken de methode ‘Ik Ben Online’, een platform waar leerlingen in een veilige afgeschermde omgeving informatie leren uitwisselen en hun sociale contacten leren onderhouden. Zij kunnen bijvoorbeeld een mail sturen, muziek luisteren en een spelletje doen op hun eigen niveau en interessegebied. Dit platform maakt digitale participatie van leerlingen met een visuele en verstandelijke beperking mogelijk, het vergroot hun autonomie, hun gevoel voor eigenwaarde en hun sociale netwerk.
Naast deze methode wordt er op dit moment, internationaal, gewerkt aan de ontwikkeling van een screeningslijst zodat alle leerlingen met een visueel en verstandelijke beperking een ICT paspoort krijgen in de toekomst.

Op het Antoon Schellenscollege in Eindhoven, staat het vak mediawijsheid zelfs op het rooster. Docente aardrijkskunde Rhea Flohr geeft samen met twee collega’s 1 lesuur mediawijsheid aan de brugklassers. Het is een onderbouwschool voor het vmbo, waar in een kleinschalige setting gestructureerd onderwijs geboden wordt aan leerlingen die een extra hulpvraag hebben. Met een subsidie van het Leraren Onderwijs Fonds (LOF) heeft Rhea een lokaal voor mediawijsheid ingericht.

Het vak mediawijsheid bevat de verschillende onderdelen van het schema digitale geletterdheid: Digitale vaardigheden hebben zich ontwikkeld van ‘opmaak en opslaan van bestanden’ naar ‘werken met de iPad in de klas’ en ‘gebruikmaken van de cloud’. Mediawijsheid speelt een grote rol door het ‘sociale media’-project maar ook door de actuele lessen van Mediabegrip. Informatievaardigheden hebben een samenwerking gekregen met verschillende andere vakken zoals biologie en aardrijkskunde. Computational thinking komt aan bod wanneer we leerlingen kennis laten maken met programmeren, zowel offline als online.

Tips voor komende week

Er is een aparte site over ‘De week van de Mediawijsheid’, die een prima uitganspunt vormt om materiaal te vinden voor zowel scholen als ouders. Men vindt er tevens informatie over activiteiten die in de week van de mediawijsheid plaatsvinden.

André Manssen, gepensioneerd docent en nog steeds met een bevlogen onderwijshart, beschrijft op zijn blog de gratis poster en mediales over online privacy voor het po.

Vanaf 17 november is via NPO3 het programma Netetiquette te volgen. “Leer de ware betekenis van likes en comments kennen. Een wereld waarin een tag een vriendschap kapot kan maken en de juiste emoji liefde doet onspruiten.”

Wil je komende week op de hoogte blijven via Twitter? Volg dan de hashtag #WvdM17

Ankie Cuijpers