Een verzoek in de Facebookgroep ‘Actief leren zonder cijfers’ aan bloggende docenten om zich te melden levert een verrassend resultaat op. Annemarie van Es van basisschool De Startbaan in Ypenburg, Den Haag stuurt een link. Niet van haar school met de gebruikelijke informatie, maar een website met lesmateriaal. Het is duidelijk, dit is een project dat zij graag wil delen en waar iedereen gebruik van mag maken.
Door Ankie Cuijpers
In het menu ‘over ons’ is onder andere uitgebreide informatie te vinden over de start van de Woord&beeldclub en over de oorspronkelijke opzet van de plusklas. Dit is een groep begaafde/hoogbegaafde leerlingen en leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong. Onder het motto ‘Wie zich beter voelt leert ook beter’ start Annemarie in 2009 met het ontwikkelen van thematische lessen voor de plusklas waarbij inhoud en begeleiding, zelfstandige verwerking en onderzoek van de leerlingen gecombineerd worden. Al snel blijkt dat deze aanpak voor elke leerling inspirerend werkt en inmiddels is de Woord&beeldclub nu een broedplaats voor thematisch en projectmatig onderwijs. Onderzoekend en ontwerpend leren komen hier aan bod en NPDL (New Pedagogies for deep learning). Deelnemende nationale en internationale partners en scholen werken continu samen om met behulp van onderzoek en de meest innovatieve middelen, succesvolle praktijkervaringen aan te duiden die Deep Learning vormgeven. Dit ‘diepe leren’ wil aandacht schenken aan vaardigheden die iedereen nodig heeft om te functioneren in zijn werk en in zijn leven. Deze vaardigheden worden meestal op scholen niet bewust aangeboden en zelfs vaak afgeleerd. Het gaat hierbij om samenwerken, kritisch denken, creativiteit, communicatie, burgerschap en karakter. Het Skinnyplan in submenu ‘NPDL’ beschrijft de aanpak van deze vaardigheden.
Het archief aan de linkerkant van de website omvat een schat aan voorbeeldlessen vanaf 2013. De afsluiting van het eerste project ‘rietjes en stokjes’ is op 3 juni 2013 als alle plusgroepen de hele ochtend met bamboe bouwen. De leerlingen onderzoeken eerst vormen en constructies met de op school aanwezige bouwdozen om de ‘bollen van Archimedes’, even in elkaar te zetten. Daarna is het nabouwen met rietjes de uitdaging.
Met één klik op november 2014 opent een volgend menu: 
onder de USB microscoop, kok en in de klas, paddenstoelen kweken, koken en eten, maandag paddenstoelendag en hoe komt de vliegenzwam aan zijn stippen. Wat leren de leerlingen? “Jazeker… we hebben het nog steeds over paddenstoelen. Vandaag werden een aantal termen geleerd die best lastig waren, vooral voor de leerlingen van groep 5-6. Maar nu weten ze wel wat producenten, consumenten en reducenten zijn, wat de rol van de paddenstoel in de kringloop is en of een paddenstoel behoort tot de saprofieten, de parasieten of de symbionten…”
Met een sprong in de tijd, naar december 2015, vinden we twee lessen voor groep drie over het menselijk lichaam, over organen, botten en het skelet. Het lijken moeilijke thema’s voor deze leeftijd, maar de video’s op de blog laten zien dat de leerlingen veel schik hebben. Door het tekenen van hun eigen lichaamsomtrek en daarna het puzzelen voor de juiste plaats van de organen leren ze al snel.
Deze maand (april 2017) is het thema burgerschap aan de beurt. Op ‘De Startbaan’ is gekozen voor het verkennen van de eigen buurt, de wijk Ypenburg. Voorafgaand aan een bezoek aan de stichting ‘Historisch Ypenburg’ lezen alle leerlingen uit groep 8 het boek Ypenburg 10 mei 1940 van Astrid Abbing. Ook in deze blog informatieve video’s en foto’s, die een goed beeld geven van het project.
Alle projecten staan gerangschikt links op de website. Op die manier heeft iedereen snel een overzicht en kan men gericht zoeken naar thema’s.
De disclaimer van de website met gebruiksvoorwaarden vindt men in het menu ‘over ons’ onder de kop: Over lessen, foto’s, film en andere materialen op deze site. Alle links en downloads van de lesontwerpen op de site zijn vrij en zonder wachtwoord te gebruiken. Een uitzondering vormen de padlets (zie menu bovenin). Op deze padlets staan documenten die gebruikt kunnen worden bij dieper leren. Men kan via de mail een wachtwoord aanvragen.
Tip: Men kan zich inschrijven om nieuwe blogs via de mail te ontvangen.
De websitelink https://woordenbeeldclub.com/
Annemarie van Es is sinds 2002 werkzaam in het onderwijs. Voordat zij als zij-instromer begon, werkte zij als grafisch vormgever. Zij volgde kunstopleiding aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten te Den Haag. Deze achtergrond en haar interesse beeldende kunst, grafische vormgeving, fotografie en literatuur nam zij mee in het vormgeven van de projecten voor de Woord&beeldclub. Met heel veel plezier werkt zij nu op De Startbaan als IBer, als docent en als projectleider NPDL.
Geef een reactie