Ooit domineerden de vakbonden de meningsvorming bij de belangrijkste groep in het onderwijs: de onderwijzers, de leraren. De progressieve onderwijzers zaten bij de Algemene Bond voor Onderwijzend Personeel (ABOP) en de wat behoudende leraren bij het Nederlands Genootschap voor leraren (NGL). Na de fusie werden ze bij de Algemene onderwijs bond (AOb) allemaal leraar; nu de salarissen nog. Inmiddels is de AOb vervreemd van haar achterban. Men loopt bij het bondskader achter de feiten aan zoals bij de discussies rond de Onderwijscoöperatie (opgeheven per 1 januari 2019) en het lerarenregister. De bond verdedigde een proces dat door het veld al lang en breed was afgewezen. Daarbij speelt handhaving van de eigen machtspositie in de persoon van de voorzitter een belangrijke rol. Als het uiteindelijk te laat is omarmt men de kritiek uit het veld en doet men alsof men de kritische benadering zelf heeft uitgevonden.
Bij het publieke onderwijsdebat en de beleidsvorming spelen nu andere deelnemers een centrale rol. Deze ‘influencers’ bedienen zich van de sociale media en brengen grote groepen docenten op de been. Vandaar dat we voor 2018 hier de voor ons tien belangrijkste Nederlandse onderwijsinfluencers noemen.
- Pedro de Bruijckere.
Publicist, lerarenopleider, musicus en BV’er (bekende Vlaming). Zijn publicaties snijden hout. Op zijn terrein de beste spreker in ons taalgebied.
- Aleid Truijens.
Schrijft wekelijks in de Volkskrant nuchtere en soms tegendraadse columns. Heeft meestal gelijk, behalve als het over ICT in het onderwijs gaat. Schreef mooie biografie over auteur F.B.Hotz en werkt aan een biografie over Hella Haasse.
- Jan van de Ven.
Bevlogen leraar en activist. Wist met Thijs Roovers 60.000 mensen op de been te krijgen voor een demonstratie in Den Haag. Heeft in een jaar voor leraren veel bereikt.
- Thijs Roovers.
Amsterdamse evenknie van Jan van de Ven.
- Ben Wilbrink.
Eminent, erudiet. Gaat allerlei ongefundeerde nieuwlichterij te lijf. Schuwt het debat niet.
Casper Hulshof.
Schreef met Pedro een succesvol boek over onderwijsmythes. Was
niet bij deze verkiezing betrokken. Schreef het onderwijsblog van het jaar, al zal hij wel niet worden gekozen door de onderwijsraad. Zijn schrijfstijl is niet saai genoeg. Werkt aan de Universiteit Utrecht. Lid van onze redactie.
- Steven Geurts.
Leraar biologie. Gepassioneerd vogelaar. Schreef een mooi overzicht van de onderwijsgebeurtenissen in roerig 2018. Was ook al eens
kandidaatvoor de verkiezing van het beste blog van het jaar. Schrijft goed en leuk zal het dus ook niet worden.
- Frans van Haandel.
Onderwijscoöperatie-activist. Gaat zich daarom wellicht in 2019 wat vervelen. Leraar wiskunde. Won vorig jaar samen met Hans Duijvestein de prijs voor het beste onderwijsblog. Er is dus hoop.
- Amber Walraven.
Lerarenopleider aan de
Radboud Universiteit. Schrijft veel en gepassioneerd over ICT en onderwijs. Zij gaat de discussie niet uit de weg.
Jelmer Evers. Leraar geschiedenis en ooit leraar van het jaar. Bekend spreker en debater. Weet veel zaken in een historische context te plaatsen.
Op deze website vind je bovenstaande en een groot aantal andere Edubloggers.
Jan Lepeltak
Han Buwalda
Wat fijn dat deze ‘leiders’ bescheidenheid kennen. Het water dragen is hen niet vreemd.
Jan bedankt en jullie 10 natuurlijk ook. Keep up the reflective and sharpening work.
admin
Dank voor deze doordachte reactie die noopt tot veel nader beschouwen. Ook met de suggestie om Frans Stokman en Rafael Wittek te benaderen zullen we zeker ter hand nemen.
Theo Mensen
Wat begint met een interessante evaluatie eindigt in een vooralsnog niet erg overtuigend lijstje. Beide, zowel de evaluatie als het lijstje, kunnen veel beter. In beide gevallen door meer expliciet een beroep te doen op de lezers, de doelgroepen, op de uitgelokte reacties. Dat kan alsnog. Door gebruik te maken van de door KomenskyPost en zijn volgers gezamenlijk gecreëerde rizoom van uiteenlopende en verbazingwekkend uitgebreide netwerken. Dit is een oproep om optimistisch te zijn over reikwijdte en bereik van deze elkaar overlappende en elkaar aanvullende en uitbreidende netwerken. Om niet cynisch te zijn over de beperkingen en het beperkte bereik, maar optimistisch over het nuttig gebruik en hergebruik van de vele signalen die via de nieuwe media bestaande en nieuwe netwerken vorm en inhoud geven. Mijn optimisme is gebaseerd op het onderzoek van Alex (Sandy) Pentland:”On The Collective Nature of Human Intelligence” (2007) en op “Social Physics. How good ideas spread” (2014). Wat daaruit vooral blijkt is dat intelligentie en leervermogen niet tussen de oren zit, maar in sociale netwerken. Juist voor evaluaties en het maken van lijstjes verdient het aanbeveling om gelijktijdig een beroep te doen op ieders eigen netwerken en de beschikbare communicatiekanalen.
Ooit domineerden de vakbonden de meningsvorming en nu loopt het bondskader achter de feiten aan, aldus de evaluatie. Dat klopt als je de feitelijke financiering van de Onderwijscoöperatie door het Ministerie van Onderwijs buiten beschouwing laat. Wie dat lijntje volgt (follow the money) en aanvult met een netwerkanalyse, die komt 50 jaar na ‘De 200 van Mertens’ wellicht tot de ontdekking dat een aantal kartels in het Onderwijs tegen een aantal klippen is gelopen, maar nog steeds de buit redelijk scheef weet te verdelen. Ik ben niet optimistisch over de impact van de nieuwe bewegingen en de influencers. hoe inspirerend deze ook zijn. Bestaande kartels en kartelvorming in het onderwijs is een veelkoppig monster. Bestrijding van mythen en machtsmisbruik is een immense uitdaging voor alle belanghebbenden. Voor iedereen. Hoe samenwerkingsverbanden in het onderwijs gezond en duurzaam kunnen blijven? Dat zouden we binnenkort eens aan Frans Stokman en Rafael Wittek kunnen vragen. Wat kunnen we leren van en over de dynamiek van netwerken? Zie https://youtu.be/YKvi7Bllsh8 en https://youtu.be/7pqB2d22pUo en ik denk dat Jan Amos Komensky dat ook wel had willen weten.