“Hoe gaan we de toekomst in? Ook achterstevoren, met het oog gericht op dingen die passé zijn en niet terugkomen, of enkel bezorgd of we komende zomer wel op vakantie kunnen? Of draaien we ons om en proberen we vooruit te kijken en na te denken over de exit en alles wat daarna komt? (……) Omdraaien is beter.”
Deze terechte vraag stelde Caroline de Gruyter zich in haar column ‘De engel van de toekomst’ in het NRC van 1 mei jl. Die vraagt dringt zich ook op bij alle Raden van Toezicht, Colleges van Besturen en medewerkers van ROC’s (en AOC’s) in Nederland. En terecht want daar is die vraag, misschien zelfs meer dan elders, van groot belang. Immers de instellingen voor educatie, inburgering en beroepsonderwijs hebben een opdracht zoals verwoord in de ‘Wet Educatie en Beroepsonderwijs’ van 31 oktober 1995.
– Educatie: Educatie is gericht op bevordering van de zelfredzaamheid van volwassenen en sluit waar mogelijk aan op het ingangsniveau van het beroepsonderwijs.
– Beroepsonderwijs: Beroepsonderwijs is gericht op de theoretische en praktische voorbereiding voor de uitoefening van beroepen, waarvoor een beroepskwalificerende opleiding is vereist of dienstig kan zijn.
Het beroepsonderwijs bevordert tevens de algemene vorming en de persoonlijke ontplooiing van de deelnemers en draagt bij tot het maatschappelijk functioneren.
Nu – dus 25 jaar later – is door Corona een situatie ontstaan waarin de ROC’s bij uitstek de gelegenheid krijgen die doelstellingen van de WEB (art 1.2.1.) opnieuw en des temeer waar te maken.
Gelukkig is dat besef ook doorgedrongen binnen de MBO-Raad, de instellingen zelf en de instituten die de ROC-wereld behulpzaam zijn bij de inrichting van het onderwijs en de organisatie van de scholen.
Zie daarvoor onder meer TIAS/ECBO: “Governance in het MBO tijdens en na Corona” en het CINOP met “Leven Lang ontwikkelen ná de crisis” (zie bijlagen). Interessante artikelen met – terecht – vooral ook veel aandacht voor de korte termijn. ‘Hoe los je de actuele problemen op, hoe overleef je, knoop je de eindjes aan elkaar, kun je de normale operaties weer opstarten?’
Pas daarna: “Hoe moet je herbezinnen en lessen leren uit de ontstane situatie? Hervormen en eventueel meer sturend, versnellend en richtinggevend invloed uitoefenen op de invoering en vormgeven aan “Een Leven Lang Ontwikkelen”.
Wat mij opvalt is dat nu al op onder meer de televisie Brancheverenigingen, koepelorganisaties en private scholingsinstituten (LOI, Nha, etc.) zich profileren als “Redders in de nood”. Zou de MBO-Raad als vertegenwoordiger van de ROC’s ook moeten doen! Al was het alleen maar om de oproep van Minister Koolmees in het tv-programma OP1 te beantwoorden: “Omscholen”.
Daarnaast nog een enkele suggestie:
– “Support your Locals”
Deze slogan wordt nu vooral gebruikt als oproep de lokale winkels, bedrijven, etc. te bezoeken en van orders te voorzien. Maar voor de ROC’s geldt het in wezen andersom: “Support your Locals” betekent dat zij – in tijden van baanverlies – noodzakelijke om-, her- of bijscholing kunnen leveren om de ‘persoonlijke ontplooiing en het maatschappelijk functioneren’ van de regiobewoners te bevorderen. ‘Be good and tell it’, zou ik zeggen!
– “Alumnibeleid”.
Misschien is – anders dan bij universiteiten en sommige hogescholen – alumnibeleid nooit zo’n item geweest binnen ROC’s. In deze tijd kan het van groot belang zijn het netwerk van oud-studenten te benutten. Ze te informeren over mogelijkheden en te vragen naar behoeften. Hetzelfde geldt het netwerk van bedrijven en instellingen waar BOL-studenten stage lopen en/of BBL-studenten werken. Hun begeleiders vanuit de ROC’s kunnen als geen ander inschatten/bespreken welke scholingsbehoeften in die instellingen ontstaan.
– ‘Het Post-Corona’-loket (PCC)
In Amerikaanse Community Colleges zijn specifieke loketten voor bepaalde doelgroepen (Veterans, minorities, etc.) heel gewoon. Waarom in de ROC’s geen ‘Post Corona-loketten’ waar degenen met baanverlies, noodzaak tot her-, om- of bijscholing terecht kunnen? Ik begrijp dat de bemensing een probleem kan zijn. Immers, de oplossing van acute problemen, het crisismanagement en het eventueel opstarten van de normale operaties vergt al genoeg menskracht. Maar waarom – zoals onder andere in de zorg – geen (recent) gepensioneerden en uitgetredenen uitnodigen om hierin behulpzaam te zijn. Ze kennen de instelling en een aantal is ongetwijfeld bereid bij te springen.
Tenslotte: “Adnan Tekin kan aan de bak!!”
Adnan Tekin wordt, naar alle waarschijnlijkheid, op 13 mei benoemd tot de nieuwe voorzitter van de MBO Raad. In het kopje “Adnan Tekin kan aan de bak” zit – met de ‘k’s’ en de klinkers een soort daadkracht. Het is te hopen dat hij deze tentoonspreidt
Een ROC is bij uitstek een ‘Streetlevel public organisation’ die publieke diensten verzorgt in directe relatie met burgers. Een directe relatie die zich bovendien manifesteert in de nabije omgeving van de regio, de stad, het dorp en de buurt. Waar Corona zo’n effect heeft op het economisch, sociaal en maatschappelijk welzijn van de burgers in de regio is er – mits goed ingericht – een unieke kans voor de ROC’s (en AOC’s) de doelstellingen van de 25 jaar oude Wet Educatie en Beroepsonderwijs waar te maken!
Drs. Haye G.H. van der Werf – Oud-bestuurder beroepsonderwijs,
redactielid KomenskyPost.nl
Zie ook:
CINOP “Leven Lang Ontwikkelen ná de crisis”
TIAS/ECBO “Governance in het MBO tijdens en na Corona”
Geef een reactie