Corona-reset ‘Als de rook om je hoofd is verdwenen’

Hanneke de Frel

Dit had ik eigenlijk gehoopt. De rustige periode van veel thuis zijn, het thuiswerken, op onszelf aangewezen zijn, niet te veel mogen, afstand houden en bijna alles even stil zetten.

Boudewijn de Groot zong in 1968: “Als de rook om je hoofd is verdwenen.” Zo ervaar ik ook de periode na de eerste angsten van het coronavirus. Als die is verdwenen zou er toch een berusting moeten komen. Even leek het daarop. Minder vliegtuigen leverden blauwere luchten en minder lawaai. De scholen dicht zorgde voor andere energie. De afstand tot anderen bracht meer respect. Winkels en ziekenhuizen hebben hard door moeten pezen. In ziekenhuizen kwam er toch een reactie op de overige ziekenzorg. Die werd veel minder afgenomen. Kwam het door de angst om besmet te raken of toch omdat het minder nodig is dan we aanvankelijk dachten? Onderzoek zou dat moeten uitwijzen. Er leek ondanks het rondwarende virus een rust te ontstaan. 

Was het een seintje van boven? Ik denk dan terug aan de tien plagen in Egypte. De prachtige verhalen uit de Bijbel (Exodus 7-11), waar de sprinkhanen waarschijnlijk de bekendste plaag van is. Ook pest en schurft komen hierin terug. Maar wie wordt er dan nu gewaarschuwd? In Egypte was dat echt gericht tegen de Farao van Egypte. Het coronavirus spreidt zich uit over de hele wereld. Wil het iets zeggen tegen de mensheid? Wat gaat er niet goed in de wereld? Wat kunnen we anders doen? Het geld eerlijk verdelen? De vrijheid, gelijkheid en broederschap dat eeuwen geleden al tijdens de Franse Revolutie genoemd werd (liberté, egalité er fraternité)?

De maatschappij van nu is gehaast, velen willen de eerste, de beste, de snelste, de mooiste, de rijkste, de machtigste en/of de meeste efficiënte zijn en maar doelen en targets te halen. Of een wit voetje bij de andere machthebber. Reclamebureaus doen goede zaken. PR-commissies worden uit de grond gestampt. Gezien worden. Gaat het daarom? Een pas op de plaats wordt gezien als een zwakte. Tegenvallende omzetcijfers is een teken dat het anders moet. Daarvoor is een bedrijf niet gestart. De ondernemingszin hoeft niet weggenomen te worden, maar laat ze wel hun eigen broek ophouden. Of zijn sommige bedrijven daarvoor te groot geworden en zijn we daarvan afhankelijk? Zit daar de crux? Dan wordt het eens tijd om daar eens naar te kijken. Hoe kan het anders? Ik ben geen econoom, maar er zijn genoeg experts die daar verstand van hebben.

Hoewel de tegenhanger ‘mindfulness’ ook zijn intree heeft gedaan en de yogalessen op elke hoek van de straat te volgen zijn. Dat is goed. Het moet anders. Dit is een eerste veranderingsbeweging.

Hebben we er nog steeds niets van geleerd? Kunnen we dit coronatijdperk niet gebruiken om echt te resetten? Iedereen een letterlijke of figuurlijke duit in het zakje te laten doen en terug naar de basis?

Neem nu de topsport en in het bijzonder de turnsport. Hoeveel wordt daar gevergd van sporters omwille van wat? Laat sporten gewoon een lekker tijdverdrijf zijn. Een wedstrijdje, prima. Maar miljoenen betalen voor een voetballer is krankzinnig. Ga je geld verdienen door er een goede samenleving van te maken. 

In de zomervakantie ben ik een fervent kampeerder. Waarom? Omdat ik dan met weinig genoegen neem. De hele klerenkast, de boeken thuis, de vernuftige keukenspullen, alle emotionele bezittingen die ik niet weg kan doen, heb ik hier allemaal niet nodig. Een fiets is handig. Internet en de WiFi van de camping bieden een hoop soelaas, een luxe waar we aan gewend zijn. Of moet ik dat zien als een maatschappelijke ontwikkeling zodat ik boeken kan lezen zonder dat het bomen kost? Ik kan de weg terugvinden zonder dat ik een kaart nodig heb. Ik kan het nieuws volgen via een digitaal abonnement van de krant. Wellicht is dat een ontwikkeling die we toe moeten juichen, maar het zou dan voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Het zou het reizen kunnen verminderen door vergaderingen vanuit huis te laten plaatsvinden. Mooie bijkomstigheid.

Ik denk dat we samen (want alleen samen krijgen we het eronder, zo vertelt de coronaslogan ons) stil moeten staan en eens even moeten kunnen resetten. Een nog duurdere luxere auto is echt niet nodig. Dikke salarissen en een villa bezitten met een bewakingssysteem is eigenlijk belachelijk. Nu onze kinderen het huis uit zijn komt er meer geld binnen dan we uitgeven. Moet ik het opmaken aan nog meer spullen? Weggeven aan een goed doel? Geen idee. Het is een druppel op een gloeiende plaat, die mijns inziens breder aangepakt kan worden.

Ontspulling, onthaasting en ontspanning zijn de genezing voor ieder mens. We kunnen weer omkijken naar onze buren. Zie hiervoor ook het initiatief van Het Grootste Gehaakte Deken uit 2018 dat in Leeuwarden (Twitter: @GGDW2018) op het plein heeft gelegen. Het zoeken van de verbinding tussen mensen. Aanhaken en naar elkaar omzien. Laten we samen voor minder druk en stress zorgen. Liefde verbindt mensen. Minder efficiënt zijn mag best. Natuurlijk moeten er weleens dingen die niet leuk zijn. Dat kan ook in liefde en omzien naar elkaar, in rust en harmonie.

Ik hoop echt dat de corona-reset wordt gebruikt om mensen over de hele wereld een beter leven te gunnen.