Docenten, Duitsland, Leraren, Zomer 2023

Herr von Bavel, mijn leraar Duits die niet volgens het boekje werkte

Johan De Wilde

Meneer Van Bavel was een leraar die niet volgens het boekje werkte, een intellectueel die niet alleen taal en onderwijs ademde, maar ook inblies. Meneer Van Bavel is niet meer. Hoog tijd om hem te eren.

Ik was 17 en had al twee jaar Duits gekregen. Een uur per week of twee keer niets. We waren al zover dat we wisten dat het der – das of die moest zijn, tenzij het dendem of der was. Maar eigenlijk kon het mij noch iemand van de klas niets schelen. Duits interesseerde ons geen moer en zo zou het blijven, ware het niet dat Meneer van Bavel in de zesdes zijn collega ‘de Mof’ afloste. Voor hem geen ausbitnach en andere betekenisloze instekers maar zin en hele teksten.  

Zijn doel was duidelijk. Hij wou ons Duits leren lezen. Van een aantal onder ons zou dat in het hoger onderwijs verwacht worden. Gelijk had hij en de kostbare leesbaden Duits bewezen hun nut toen Kant en Habermas mijn pad kruisten. 

Duits leren lezen was echter een functionele dekmantel voor een meer verheven doel, namelijk onze jeugdige geest opentrekken. Hij prikkelde ons week na week met Wenn die Haifische Menschen wären van Bertolt Brecht, een stevig Der Spiegel artikel over Europese politiek of een brok filosofie met Zufall und Notwendigkeit. Dat ik het überhaupt nog weet, zegt veel. Niemand anders serveerde politiek of filosofie. 

Wat hij onderwees en hoe hij het deed, waren uniek. Toch zou ik hem niet als voorbeeld durven opvoeren. De figuur Meneer Van Bavel was even bijzonder. De leraar die zich aan hem zou willen spiegelen, zou zelf ook een intellectueel moeten zijn. Een doordeweekse denker-lesgever zou door de mand vallen, Van Bavel persifleren in plaats van eren. Geen nood, het punt is niet dat er onder de leraren sterren en mindere goden zijn en dat elkeen met zijn status moet leren leven. Nee, veel  leraren kunnen schitteren in de beste versie van zichzelf. 

Leerlingen van gisteren of vandaag hoeven geen eindeloze reeks Van Bavels, … al zou ik niet liever hebben dan dat er morgen heinde en verre in alle scholen een nieuwe opstond voor onze adolescenten.  

Johan De Wilde is redacteur van KomenskyPost en verbonden aan Odisee hogeschool als lerarenopleider, verantwoordelijke voor de coachingstool MyCompass en lid van Dienst Onderwijs en Kwaliteit. Hij is ook voorzitter van Velov (beroepsvereniging Vlaamse lerarenopleiders) en auteur en coauteur van de boeken De startende leraar en Leren Durven Coachen.

Geef een reactie

26 − 21 =

Translate »