Door Jason Bhugwandass
Toen ik klein was waren er regelmatig escalaties thuis, waarbij ingrijpen van politieagenten nodig was. De relschopper werd dan uit de woning verwijderd en de rest bleef over. Soms met glasscherven bezaaid over de vloer, soms met kasten die van de trap waren gegooid, maar altijd met een trauma erbij.
Een aantal dagen geleden stelde iemand mij de vraag of er sprake is van kindermishandeling als een kind in te koude kleding loopt, omdat er geen geld is voor warme kleding. Kort gezegd: ja. Dat is een vorm van lichamelijke verwaarlozing, dus kindermishandeling. Wat die uitspraak pijnlijk maakt is het financiële onvermogen van de ouder en de afwezigheid van verkeerde intenties.
Kindermishandeling kent geen schuldvraag. Zoals het woord impliceert gaat het om de mishandeling van een kind, zonder gespecifieerde oorzaak of dader. Het gaat om een situatie die is ontstaan, waarin een kind geschaad wordt. We moeten leren het probleem ook zodanig te benaderen: met onze focus op de kinderen.
Kindermishandeling komt altijd voort uit onvermogen. We hebben meer begrip voor een situatie waarbij een kind vanuit financieel onvermogen verwaarloosd wordt, omdat we dat de ouders moeilijk kwalijk kunnen nemen. Maar we vergeten hier in te zien dat een ouder verslaafd aan alcohol of met psychiatrische problematiek óók handelt uit onvermogen.
Mijn vader kon zijn agressie niet onder controle houden. Hij had daar de handvatten simpelweg niet voor. De keuzes die hij maakte kwamen voort uit zijn ziektebeeld en hem schuld opleggen zou daarom niet terecht zijn. Dat betekent alleen nog niet dat er geen sprake is geweest van kindermishandeling.
Het idee dat de problemen thuis opgelost waren bij verwijdering van mijn vader uit de woning was dan ook te oppervlakkig. Er was sprake van kindermishandeling, mishandeling van een kind, dus de focus had moeten liggen op het kind. Wat hadden wij nodig om te herstellen? Niet: kijk eens hoe goed het is dat de boze man weg is.
Met de situatie van het kind in te koude kleding is dat niet anders. Kindermishandeling is een term die afschrikt, omdat we denken aan de ouder. En omdat we denken aan de intenties van de ouder. Maar het is een term die af zou moeten schrikken vanwege de situatie waarin een kind verkeert en de gevolgen daarvan.
We moeten af van de schuld- en daderobsessie rondom kindermishandeling en leren dat de term ‘kindermishandeling’ enkel impliceert dat er sprake is van lichamelijk of geestelijk geweld, verwaarlozing of misbruik van een kind en niks meer dan dat.
Want nu lijkt praten over kindermishandeling soms enger dan kindermishandeling zelf.
Jason Bhugwandass
Jason Bhugwandass (20) schrijft blogs voor KomenskyPost. Hij noemt zichzelf ‘gepromoveerd probleemjongere’. Jason geeft een stem aan al die jongeren die in instellingen van de jeugdzorg zitten.
Geef een reactie