Hoe doorbreken we de cirkel?

Arnoud Kuijpers

‘Jongeren voelen zich thuis onveilig, 45 procent vrouwen wordt mishandeld’ zo is te lezen op de voorpagina van de Arubaanse krant de Amigoe afgelopen dinsdag 4 december. Dat is helaas geen nieuwe informatie, want in 2013 verscheen al dit rapport van Unicef waarin staat dat er in veel gezinnen op Aruba sprake is van fysieke, emotionele, verbale of seksuele mishandeling. Toen vorig jaar de 2 broertjes Rishandro en Roshandrick overleden ten gevolge van mishandeling van de ouders, gingen alle bellen op het eiland rinkelen: dit kan zo niet langer! Sindsdien heeft de regering van Aruba acties ondernomen. Maar het probleem oplossen is knap lastig.

One ‘Happy’ Island

‘Aruba, One Happy Island’, dat is de slogan waarmee toeristen naar Aruba worden verleid. Vorig jaar, toen ik hier nog maar net op het eiland was, vertelden mijn leerlingen me al dat het in Arubaanse gezinnen echt niet zo ‘Happy’ is. Iedereen, maar dan ook echt iedereen, kent gezinnen waar mishandeling plaatsvindt. En dat betekent dat ik als docent in iedere klas leerlingen heb zitten die slachtoffer zijn van mishandeling.

Er zijn verschillende leerlingen geweest die me in vertrouwen hebben verteld wat voor ellende ze in hun leven al hebben meegemaakt. Mijn hart huilt na zo’n gesprek. Hoe is het mogelijk dat kinderen zo veel leed wordt aangedaan? Helaas weten we dat het uitbannen van mishandeling erg lastig is. Slachtoffers van welke vorm van mishandeling dan ook, worden soms op volwassen leeftijd zelf dader. Ze doen hun eigen kinderen precies hetzelfde aan wat hen is aangedaan. Deze cirkel moet dringend doorbroken worden, maar hoe?! Een eerste belangrijke stap is het doorbreken van de taboe op mishandeling. Mishandeling, stilzwijgend toestaan, is misschien net zo erg als de mishandeling zelf.

Sociaal Plan

Zoals gezegd is de regering actief bezig met het aanpakken van deze lastige problematiek. Er zijn recent verschillende conferenties georganiseerd waarin sprekers vanuit de hele wereld hun expertise delen, bijvoorbeeld het project Broken. Daarnaast is het ‘Integraal Sociaal Plan Aruba’, met daarin een hoofdstuk over het crisisplan huiselijk geweld, verwaarlozing en misbruik, recent goedgekeurd door de ministerraad. Maar natuurlijk stel ik mezelf ook geregeld de vraag: wat kan ik als docent doen om deze kinderen te helpen? Vanzelfsprekend bied ik ze een luisterend oor en een veilige sfeer in de klas. Maar daarmee wordt het probleem helaas niet opgelost.

School als veilige haven

Wellicht zullen Arubaanse scholen een nog belangrijkere rol moeten gaan spelen in het leven van de leerlingen. Een plek waar ze na school huiswerk kunnen maken, sporten, lezen, ontspannen en eten. Een plek waar het veilig is, waar ze gewoon kind kunnen zijn en waar ze liefde krijgen. Een plek waar ze wordt geleerd dat mishandeling niet getolereerd en geaccepteerd mag worden en dat het niet hun schuld is als het toch gebeurt.

Ik zou me voor zo’n school hard willen maken, maar ik betwijfel of dat gaat lukken. Wat ik wel weet is dat ieder kind, waar dan ook ter wereld, het niet verdient om mishandeld te worden. Hun hart moet niet huilen, maar stralen van geluk.

Arnoud Kuijpers werd in 2015 uitgeroepen tot beste docent Nederlands. Hij publiceerde op KomenskyPost al eerder veel gelezen artikelen over onderwijs, integratie en het leven op Aruba, waar hij samen met zijn vriendin sinds vorig jaar woont.