Vietnamese lerarenopleider deed onderzoek in Nederland, Slowakije en Vietnam.
Nederland behoort, door met name het werk van (emeritus) Prof. dr. Ton Ellermeijer, tot de internationale voorhoede in het moderne natuurkunde onderwijs. Ellermeijer is al meer dan 30 jarig actief als pionier in onderzoekend leren binnen het science-onderwijs (natuurkunde, biologie en scheikunde). Met zijn team ontwikkelde hij hard- en software applicaties voor het science-onderwijs waarmee men kan meten en regelen.
Toch worden de ideeën en mogelijkheden van ICT binnen Inquiry-Based Science Education internationaal (IBSE) nog te weinig toegepast. Belangrijkste reden voor de terughoudendheid van bijvoorbeeld Vietnamese docenten is dat het science-onderwijs daar nog sterk docent georiënteerd is. Het vrij ‘onderzoek’ laten doen van hun leerlingen is nog tamelijk onbekend. Dit kwam ikzelf ook een aantal jaren geleden tegen bij een science-project op een school op Sulawesi (Indonesië). Voor een impressie:
De Vietnamese natuurkundeleraar Trinh-Ba Tran onderzocht hoe dat komt. Hij deed casestudies in opleidingen in Nederland, Slowakije en Vietnam. Zie voor het proefschrift http://dare.ubvu.vu.nl/handle/1871/54459
Bij IBSE gaat het om het plannen en ontwerpen van een stukje onderzoek, het uitvoeren en interpreteren van de gegevens en het vervolgens cyclisch herhalen van het onderzoek. Deze benadering is typerend voor design research. Ofschoon Thrin dat niet noemde, is deze didactische werkwijze uitermate geschikt binnen Maker Education.
De opendesign benadering is voor landen waar het onderwijs nog bijzonder hiërarchisch en docentgecentreerd is nieuw en lastig te implementeren.
Thrin had twee onderzoeksvragen:
(1) Wat zijn de eigenschappen van een effectieve, korte cursus voor Nederlandse leraren in opleiding om ICT-tools te leren toepassen op een onderzoekende manier in IBSE?
(2) In hoeverre is de cursus toepasbaar in verschillende onderwijs- en culturele contexten van een pre-service en in-service lerarenopleiding in verschillende landen (zoals Nederland, Slowakije en Vietnam)
In zijn promotietraject richtte hij zich op de voorbereiding en training van natuur- en scheikundedocenten en ICT in IBSE. Hij ontwikkelde een effectieve en korte cursus voor studenten in de lerarenopleiding en voor docenten met uiteenlopende leservaring. In het onderzoek werd ICT in IBSE beperkt tot a) drie constructieve ICT-tools: meten met sensoren, videometen en dynamisch modelleren en b) gebruik van deze tools om onderzoek door leerlingen te ondersteunen. De ervaringen werden systematisch vergeleken.
In een IBSE-activiteit met inzet van ICT moeten leerlingen niet alleen een rol hebben in het uitvoeren van het experiment of model, maar ook in het formuleren van onderzoeksvragen, het ontwerpen van het experiment of model en in het interpreteren van de resultaten. Ze ontwikkelden een korte cursus die geaccommodeerd zou kunnen worden in de meestal overladen programma’s voor de lerarenopleiding of geadopteerd zou kunnen worden als in-servicecursus. Vanwege de verschillen in culturen werd onderzoek gedaan in de genoemde drie landen.
Het algemene doel van de ontwikkelde cursus werd gespecificeerd naar de volgende vier doelen:
- Awareness: deelnemers zijn zich bewust van de potentiële onderwijsvoordelen van het gebruik van de ICT-tools in onderwijs in de natuurwetenschappen.
- ICT mastery: deelnemers beheersen de vaardigheden die nodig zijn om de ICT-tool te gebruiken.
- ICT in IBSE: deelnemers kunnen een onderzoekende les met ICT ontwerpen, uitvoeren, en evalueren.
- Motivatie: deelnemers zijn gemotiveerd voor verdere studie van de ICT- tools en het uitproberen daarvan in onderzoekende lessen met leerlingen.
Thrin stelt dat het de algemene praktijk is dat elke lerarenopleiding zijn eigen wielen uitvindt. Zijn onderzoeksresultaten laten door het ontwerpen/aanpassen, implementeren en evalueren van de ICT in een IBSE-cursus in zowel Nederland, Slowakije en Vietnam zien dat met een doordacht ontwerp en goed gekozen pedagogische principes, cursussen en andere onderwijs-producten kunnen worden aangepast en gedeeld. Er is zowel in Slowakije als Vietnam het nodige in gang gezet.
Het is bijzonder dat de Nederlandse cursus (reeds geïmplementeerd in vijf cycli) de enige lerarenopleidingscursus is die –voor zover bekend- gezamenlijk wordt uitgevoerd door verschillende Nederlandse universiteiten. Ook hiermee is het science-onderwijs een voorbeeld voor bijvoorbeeld het toekomstige informatica-onderwijs.
Er was door tijdgebrek niet de mogelijkheid om de vorderingen van de leerlingen uitgebreid te meten. De conclusies van het onderzoek zijn net zoals Thrin bescheiden. Leren om les te geven door middel van IBSE heeft een langer traject nodig dan deze cursus, dus laten zijn metingen slechts de start zien van de ontwikkeling van deelnemers. Die start is er in Vietnam overduidelijk.
Thrin is weer terug naar zijn vaderland. Ruim drie jaar was Thrin in Nederland. Hij zag zijn baby voornamelijk via Skype opgroeien. Ik deelde ooit een kamer met hem en hoorde hem soms zachtjes wiegeliedjes zingen voor de kleine, ‘hartbreaking’ . Je moet wat voor de wetenschap over hebben.
Het promotieonderzoek werd mogelijk gemaakt door een beurs van het Vietnamese Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Training. Het werd uitgevoerd in de context van het Nederlandse Interuniversitaire centrum voor Onderwijsonderzoek en werd gefaciliteerd door de Vrije Universiteit Amsterdam en het Nederlandse Centrum voor Microcomputer Applications (CMA).
Door Jan Lepeltak
Geef een reactie