Rijke ouders zijn financieel in staat om dure bijlessen voor hun kinderen te betalen en hopen op die manier dat hun kind betere cijfers haalt. GroenLinks wil huiswerkbegeleiding voor elk kind om zodoende de kloof tussen arm en rijk op te heffen. Is huiswerk afschaffen niet een betere en goedkopere optie?
Door Ankie Cuijpers/ Gerard Wegman
Doe iets leuks met je kinderen! Zo ongeveer luidt de boodschap die docente Brandy Young begin van het schooljaar aan de ouders van haar leerlingen stuurde. Zij is leerkracht van basisschool Godley in de buurt van Fort Worth in Amerika.
‘Ik geef geen huiswerk meer op dit schooljaar. Onderzoek heeft niet aan kunnen tonen dat huiswerk de resultaten verbetert. Besteed uw vrije tijd liever aan samen avondeten, lezen met de kinderen, buiten spelen en de kinderen op tijd naar bed brengen. ‘ Een ouder postte de brief van Young op Facebook en die werd in korte tijd wereldwijd een hit. De boodschap van Young betekende voor veel ouders een opluchting.[1]
‘Er is sprake van kansenongelijkheid als je huiswerk geeft’, aldus Bernard Gretsch. Hij is voorzitter van de vereniging van schoolleiders in het duitstalige deel van Zwitserland. Zijn vereniging pleit voor afschaffing van huiswerk. Volgens Gretsch lopen leerlingen waarvan de ouders niet kunnen helpen bij het maken van huiswerk een achterstand op ten opzichte van de beste leerlingen op school. Huiswerk wordt gezien als de grote boosdoener die ook nogal eens leidt tot ruzie in een gezin. De Zwitserse vereniging van leraren stelt voor om na school begeleide huiswerkuren in te stellen.[2]
Gerard Wegman, oud-leerkracht po en voormalig directielid, resumeert. Wat GroenLinks voorstelt is onzin! Wat ze waarschijnlijk bedoelen is: goed onderwijs voor iedereen! Goed onderwijs houdt volgens mij in dat elk kind naar zijn of haar mogelijkheden zich maximaal moet kunnen ontplooien. Dat rijke ouders daar extra uren en menskracht buiten de gewone schooluren voor inkopen zal altijd zo blijven. Voor ouders die zich materieel flink wat kunnen veroorloven geldt dat hun kind(eren) liefst naar het vwo of gymnasium zouden moeten gaan om maatschappelijk te slagen. Of zulke ouders hun kind hiermee echt helpen is maar zeer de vraag. Maar in hun sociale talk staat het natuurlijk prachtig wanneer ze kunnen melden dat Charlotte aan het gymnasium mag beginnen. Dat dit niet gelukt zou zijn zonder de extra ingekochte bijspijkeruren wordt verzwegen. Ik zit altijd nog te wachten op de huidige studieresultaten die Prem enkele jaren terug in het vooruitzicht stelde met een select groepje ‘mislukte’ kinderen die van hun ouders (Prem) echt wel een hoge score voor hun Cito-eindtoets zouden moeten kunnen halen. Dat werd wekelijks oefenen op Nyenrode. Smeuïge tv! Hoe gaat het nu met die leerlingen? Komen ze nu op eigen kracht goed mee in havo of vwo klas 4 of 5?
Ik ben het dus met Brandy Young en de Zwitserse schoolleiders eens. Huiswerk in het primair onderwijs of eerder nog ‘extra begeleiding’ zou gewoon tijdens de schooluren voor alle leerlingen moeten worden gerealiseerd. Dat heet: goed onderwijs. Dat extra begeleiding eventueel in voor- of naschoolse uren op school georganiseerd moet worden vind ik al bedenkelijk. Goed onderwijs betekent ook goed klassenmanagement. Een leerkracht behoort te beschikken over de vaardigheden en middelen die differentiatie binnen het onderwijsaanbod in de groep goed mogelijk maken. Daar is geld en tijd voor nodig. Onderwijsgevenden kunnen zelf prima bedenken hoe ze die middelen voor dit doel op hun school inzetten. Politiek en besturenkoepels behoren dit mogelijk te maken door maatregelen zoals kleinere klassen. Meer (goed opgeleide) fte’s in de school!
Bovendien hoeft goed onderwijs helemaal niet te betekenen dat de meeste leerlingen naar havo en vwo doorstromen. De maatschappij zou ontsporen. Een heel grote groep leerlingen hoort via goed beroepsonderwijs later gelukkig te worden met het uitoefenen van een beroep waarvoor een havo-opleiding echt geen voorwaarde is.
Kortom: GroenLinks en de andere spelers in onderwijsland moeten middelen en ruimte bieden en onderwijsgevenden in staat te stellen hun hoofdtaak goed uit te voeren: goed onderwijs voor elke leerling.
Tips bij huiswerk geven
Mocht men toch huiswerk willen geven dan is de blog van Mark van der Veen, leerkracht po, student Onderwijswetenschappen aan de OU, een aanrader.
Hij verwijst in zijn blog Huiswerk op de basisschool: nuttig of niet? [3] naar de rol van de docent bij het geven van huiswerk.
- het doel van het huiswerk: de docent moet het doel helder kunnen benoemen;
- de kans dat de leerling het huiswerk maakt: breng duidelijk structuur aan in huiswerk;
- de rol van de ouders: van een onderwijzende rol mag geen sprake zijn. Dit speelt de gevaren van verkeerde uitleg en frustraties in de gezinssituatie in de kaart;
- de hoeveelheid huiswerk: beter kort en krachtig dan lang en veel. Kwaliteit voor kwantiteit. Te veel huiswerk leidt tot frustratie en verzadiging (verlies van interesse en motivatie).
Van der Veen noemt daarnaast ook de belangrijke rol van feedback. Indien huiswerk wordt gecontroleerd en de leerling op enige wijze (zo direct mogelijk) feedback ontvangt dan zou dit het effect van huiswerk verbeteren.
De vraag is of de school zijn onderwijs niet zo moet inrichten dat (vaak kostbare) huiswerkbijles niet nodig is. Graag horen we de mening van onze lezers.
[1] http://www.spiegel.de/schulspiegel/lehrerin-aus-texas-verzichtet-komplett-auf-hausaufgaben-a-1109671.html
[2] http://www.news4teachers.de/2016/08/die-bloede-ufzgi-schulleiter-in-der-schweiz-wollen-hausaufgaben-abschaffen/
[3] https://onderwijzerblog.wordpress.com/2016/07/02/huiswerk-op-de-basisschool-nuttig-of-niet/
Geef een reactie