Hun verhaal

Arnoud Kuijpers

Het is me niet gelukt. Helaas. Na drie lessen kende ik nog niet alle namen van mijn leerlingen, en dus heb ik in bijna al mijn klassen moeten trakteren. Inmiddels ken ik de namen van mijn 160 leerlingen wel. Maar met het kennen van de namen, ken je de leerling nog niet. En dus liet ik ze een verhaal schrijven over zichzelf. In dat verhaal mochten de woorden ‘ik’ en ‘mijn’ niet voorkomen. En dat deed ik met een reden. Als je een verhaal over jezelf schrijft in een hij/zij-perspectief, krijgt het een andere dimensie. Je kunt met meer afstand naar jezelf kijken, wat zelfreflectie bevordert.

Natuurlijk, het verhaal moest in het Nederlands geschreven worden. Maar dat weerhield niemand ervan direct aan de slag te gaan. Al tijdens het schrijven kan ik zien wat voor soort mensen ik in de klas heb zitten. Er zijn bijvoorbeeld leerlingen die ervan overtuigd zijn dat ze niet interessant zijn. “Meneer, ik ben saai en heb een saai leven.” Niemand is saai, en niemand heeft een saai leven. En met die mededeling beginnen ze toch te schrijven. Je hebt ook een groep waar je niets tegen hoeft te zeggen. Zij schrijven alsof hun leven ervan afhangt. De enige functie die ik dan nog heb is om als een Dikke van Dale door de klas te lopen.

De verhalen leveren me een schat aan informatie op. Ik heb bijvoorbeeld gelezen hoe leerlingen aan hun namen komen (een samentrekking van de voornamen van de ouders), waar hun familie vandaan komt en wat hun hobby’s zijn. Sommige leerlingen zijn heel fanatiek in zwemmen, voetbal, tennis of bmx-en en trainen elke dag zowel voor als na school. Ik lees ook welk bijbaantje ze hebben, hoe ze aan een litteken zijn gekomen en naar welke muziek ze luisteren. Bewonderenswaardig vond ik het verhaal van twee Venezolaanse leerlingen die pas 1 jaar op Aruba wonen. Zij spraken nog geen Nederlands, maar hebben door heel hard te werken laten zien dat ze havoniveau aankunnen.

Maar helaas lees ik ook veel ellende. Er zijn bijvoorbeeld leerlingen die flink gepest zijn of die een moeilijke thuissituatie hebben. En er zijn verhalen die zo heftig zijn dat ik ze hier niet kan en mag beschrijven. Het spreekt voor zich dat dit een enorme impact heeft op mijn leerlingen, maar desondanks zie ik juist in die oogjes strijdlustigheid. Bijvoorbeeld in de ogen van een leerling die vroeger gepest werd vanwege zijn gewicht, maar in het afgelopen jaar 55 kilo is afgevallen. Wat een kanjer ben je dan!

Ik ben mijn leerlingen enorm dankbaar dat ze hun verhaal aan mij durfden toe te vertrouwen. Het lezen van hun verhalen is voor mij een eerste stap om ze beter te leren kennen. Ik ben ervan overtuigd dat mijn lessen beter worden, als er een goede band is tussen de klas en mij. Het zal de motivatie van mijn leerlingen vergroten. Iedereen, jong of oud, wil gezien worden en zich gewaardeerd voelen. Volgens mij is dat wat ons bindt. Dus luister. Luister oprecht naar elkaar, of probeer het in ieder geval. Want in ieder mens schuilt een heel mooi verhaal. Hun verhaal.

Arnoud Kuijpers werd in 2015 uitgeroepen tot beste docent Nederlands.  Hij publiceerde op KomenskyPost al eerder veel gelezen artikelen over onderwijs, integratie en het leven op Aruba, waar hij samen met zijn vriendin sinds dit jaar woont. Dit blog is deze week ook gepubliceerd in de Amigoe, de krant van Aruba.