Dit is een idee van Marijn van der Meer.

Voor vragen of ideeën mail naar mail@visualeditor.nl

Veel scholen in Amsterdam hebben problemen met het aanbieden van IT-onderwijs. Dit is een actueel probleem: het aantal scholen dat het vak Informatica aanbiedt daalt en de kwaliteit van het IT-onderwijs staat onder druk. En daarmee is het een ernstig probleem voor de toekomst: de samenleving vraagt in toenemende mate IT-vaardige burgers. Het bedrijfsleven schreeuwt om medewerkers die IT-geletterd zijn of meer dan dat: om ict-ers. Wat gaat er mis?

De aanschaf van leermiddelen (computers, laser- of vinylsnijders, 3d-printers, drones, robots, VR-brillen, enz.) is voor scholen een nieuw vraagstuk. De kosten zijn hoog en scholen weten meestal niet wat ze precies moeten en willen aanschaffen. Deze leermiddelen nemen veel lokalen/ruimte in beslag, terwijl er sprake is van relatief weinig gebruiksuren. Elke school moet voor goed IT-onderwijs dus een overinvestering doen.

Kwaliteit en innovatie van de vakinhoud

De bestaande methodes zijn vaak verouderd en/of gefocust op bedrijfsinformatica, terwijl er een minstens even grote “creativiteit it-industrie” is (zoals game-industrie, kunstsector, GEO-ict, datavisualisatie, robotica, enz.) die in toenemende mate een rol speelt in alle facetten van de samenleving (onderwijs, zorg, economie) en veelal ook beter past bij de leefwereld van de leerling. Omdat de bevoegde IT-docenten vaak hun vak-roots niet in de IT hebben of omdat de zij-instromers juist weer niet bevoegd zijn en/of omdat zij versnipperd zijn als eenlingen op verschillende scholen, is de kwaliteit en innovatie van dit vak onderbelicht.

Vaak is het vak IT op een school zo klein dat er maar voor maximaal 2 dagen een IT docent nodig is. De IT-docent moet dus op meerdere scholen lesgeven of, zoals nu vaak het geval is, naast het IT-vak nog in een ander vak lesgeven. IT is dan het vak dat ‘erbij’ gegeven wordt. Dit hangt samen met het volgende punt: veel IT-docenten zijn niet bevoegd om IT te geven. Er is een groep wiskundedocenten die een twintigtal jaar geleden een bevoegdheid heeft kunnen halen door een toenmalig masterplan. Deze groep gaat over niet al te lange tijd met pensioen en bovendien benaderen ze, vaak zijn het wiskundigen, IT vaak vanuit een te smal perspectief: de wiskundige kant, die vaak niet aansluit bij de leefwereld en motivatie van de leerlingen. Een nieuwe lichting IT-docenten is heel moeilijk te vinden, omdat er in de IT-sector een enorme vraag naar personeel is. De IT-sector betaalt goed en heeft een ‘sexy’ imago. In het hoger onderwijs is al sprake van ‘groenpluk’: IT-studenten gaan niet voor het behalen van hun diploma, omdat zij, voordat zij afstuderen, al goed betaalde banen krijgen aangeboden. Laat staan dat ze daarna nog 1 of 2 jaar de tijd nemen om een lesbevoegdheid te halen en het onderwijs in te gaan!

Zo worstelen de scholen allemaal op eigen houtje met het IT-onderwijs, wordt het IT-vak onder de maat gegeven en groeit dit onderwijsprobleem naar een samenlevingsprobleem met grote maatschappelijke gevolgen.

Mogelijke oplossing: Do IT campus Amsterdam

De oplossing ligt voor de hand: bundelen en samenwerken. Richt in Amsterdam, wellicht per stadsdeel, een gebouw of deel van een gebouw in voor IT onderwijs. Een gebouw met alle faciliteiten en een groep docenten die van en met elkaar leert over het vak informatica. Een gebouw waar VO-leerlingen lessen volgen, projecten doen en op niveau beoordeeld worden (met een goed doordacht en verantwoord programma voor toetsing en afsluiting, het PTA). De docenten werken samen aan de kerndoelen van het IT-onderwijs en zijn verantwoordelijk voor de basiskwaliteit. Daarnaast is er een variëteit aan interesses en expertise waardoor leerlingen programma’s op maat kunnen volgen. De omgeving is motiverend, enthousiasmerend, toekomstgericht. Voor de realiteit en actualiteit van het aanbod wordt contact gelegd met het bedrijfsleven, universiteiten en hogescholen, van waar ook gastdocenten worden uitgenodigd. De campus is een stage- en afstudeerplek voor studenten IT van Amsterdamse hogescholen en universiteiten. Onderwijsondersteuning is een onderdeel van hun studie-arrangement met de campus.

Het idee bestaat al in het klein als samenwerking tussen de Montessori Scholengemeenschap en het IJburg College in het project ICT in de Wolken Amsterdam

Marijn van der Meer 

Docent informatica en aardrijkskunde IJburgcollege en bedenker van DoIT.amsterdam