Singapore is een geliefd reisdoel voor studiereizen van schoolmanagers. Waarom deze keuze wordt gemaakt heb ik nooit echt goed begrepen. Singapore scoort dan weliswaar hoog op de Pisa-ranglijsten en leraren hoeven minder lessen te geven maar daar is zo een beetje alles mee gezegd.
Recent bezocht ik weer eens Singapore en het moet gezegd, het is een interessante stadstaat met staaltjes van imponerende moderne architectuur. Je kunt er genieten van musea en diverse Aziatische keukens. Best een vakantiereis waard.
Het blijkt dat inmiddels ook de autoriteiten niet zo blij meer zijn met aspecten van het onderwijssysteem. Lucy Crehan schreef Cleverlands, een bestseller waarin ze bij het onderwijssysteem van Singapore kritische vraagtekens plaatst. KomenskyPost sprak met haar naar aanleiding van haar boek Cleverlands.
Wat zien we in Singapore? Daar wordt op basis van een toets in de basisschool op twaalfjarige leeftijd bepaald naar welke school je moet gaan. Deze toets is cruciaal voor je verdere schoolcarrière en de rest van je leven. Wat men in Singapore ziet is dat kinderen in het primair onderwijs al op negenjarige leeftijd afhankelijk van hun ‘leervermogen’ in verschillende klassen terecht komen. Door deze ‘streaming’ bestaat er naast een topstream voor de heel goede leerlingen ook een ‘stupid stream’ voor de ‘kneusjes’. Men is er gek op toetsen.
In Cleverlands vindt men een ontroerend verhaal over David, een talentvolle leerling, die voor zijn gescheiden blinde moeder zorgt en daardoor het nodige aan onderwijs heeft gemist en dus niet aan bepaalde toetsnormen voldoet. Uiteindelijk lukt het hem toch via bijzondere dispensaties (publiciteit en hulp van de onderwijsminster) op de lerarenopleiding te komen.
De angst voor de examens in Singapore heeft bijna pathologische kanten. Crehan noemt een Singaporees onderzoek waaruit blijkt dat van de kinderen tussen tien en twaalf jaar die voor hun eindtoets stonden meer dan een derde deel banger was voor de toets dan voor een mogelijk overlijden van een van hun ouders! Een op de drie scholieren merkte op dat er momenten waren dat zij zich afvroegen of het nog wel waard was om te leven. Het gaat zover dat voor sommige bijles- en oefencentra voor het eindexamen basisschool men eerst een toets moet maken om te worden toegelaten.
Lucy Crehan waarschuwt voor het zo maar imiteren van Aziatische onderwijssystemen zoals we die zien in Japan en Singapore.
Prime Minister Lee Hsien Loong wil het systeem daarom veranderen. Er wordt nauwelijks aandacht besteed aan wat men ‘Bildung’ zou kunnen noemen. Er moet meer aandacht besteed worden aan persoonlijkheidsontwikkeling, lezen we in The Sunday Times van Singapore. PM Lee Hsien Loong stelt dat de school er niet alleen is om leerlingen te equiperen met kennis en vaardigheden om later je brood mee te verdienen maar ook om het ontwikkelen van karakter en het verwerven van waarden waardoor je een goed mens wordt. Besef ontwikkelen dat je ook om je klasgenoten moet geven, trots zijn op je land en er een bijdrage aan wilt geven noemt hij. Het gaat om ongrijpbare , essentiële waarden. Dus niet alleen wis- en natuurkunde, taal, economie en geschiedenis, maar ook om het verder verwerven van gemeenschaps- en natiegevoel. Tijdens een plechtigheid op een basisschool in Singapore werden enkele leerlingen (4e groepers) door de PM onderscheiden met de ‘Edusave Award’ (zie foto). Het klinkt allemaal sympathiek, al lijkt me een kritische blik niet onverstandig. We zien vaker dat autoritaire landen zoals China en Noord-Korea graag het onderwijs gebruiken om zaken als liefde voor de natie en gemeenschapsgevoel te stimuleren. Ook begint men elke schooldag in Singapore (au fond een autoritaire staat) met het zingen van het volkslied. Wellicht dat CDA-leider Buma door Singapore is geïnspireerd.
Jan Lepeltak
Geef een reactie