Johan De Wilde
Zoals wel meer jongeren heb ik veel traag voorbij glijdende jaren doorgebracht in een Sint-Jan Berchmanscollege. In mijn geval waren het er tien in Malle en dus niet in interessantere oorden als Antwerpen of Brussel waar andere scholen zich de naam van dezelfde patroonheilige van studenten toe-eigenden. Als de naam Malle bij u toch een belletje doet rinkelen, dan is dat wellicht te danken aan de befaamde trappistenbrouwerij van Westmalle en de mooie bossen eromheen, twee luttele kilometers, maar een mentale melkweg van de school in de Kasteellaan vandaan.
Toen ik er afstudeerde in de tweede helft van de jaren 80 van vorige eeuw, was het college prototypisch voor veel Vlaamse scholen. De speelplaatsen waren betonnen vlaktes, de gebouwen karakterloos en de sportinfrastructuur ronduit lachwekkend. Vandaag is de moderniteit zeker wat dat laatste punt betreft ingetreden. De school heeft naar verluidt een eigen sporthal die de vroegere kleine en grote sportzaal vervangt. De eerste had iets van een kleine loods van pakweg 8 op 10 meter en had een laag plafond gemeen met zijn grotere broertje van ruim 9 bij 14 meter. Je kon er dus twee keer niets doen behalve rekoefeningen, verspringen vanuit stand en van een balk vallen. Een gymleraar liet het niet aan zijn hart komen en instrueerde ons in de grote turnzaal in horizontaal volleybal, een lokaal tijdverdrijf waarbij miniploegjes probeerden elkaar de bal in maximaal drie bewegingen door te geven via de smalle strook tussen de bovenste netrand en het plafond terwijl de rest van de klas met ingetrokken benen de tijd doodde op Zweedse banken die het speelveld inperkten.
Wat ongetwijfeld ook verleden tijd is, zijn de vele houten containerklassen waar het ofwel te koud ofwel te heet was. Dat kan niet gezegd worden van wat toen een nieuwe vleugel was, als vanouds genoemd naar een kerkelijk figuur. Voor dat Viatorblok waar ik mijn laatste jaren heb gesleten, lag een geplaveide speelplaats die in zijn grijs- en grauwheid verdacht sterk op alle andere leek en even surveillantgericht was. Onbedoeld hadden de leerlingen in de klassen het panopticumzicht en niet de cipiers-toezichters op de speelplaats. In welke klas en op welke verdieping ik ook zat, steevast zocht ik een plekje aan het raam en monitorde ik het komen en gaan van leraren, klusjesmannen en duiven. Niets ontging mijn arendsblik. Tot verbijstering van meneer Van Bavel was ik lang niet de enige die standaard met het hoofd naar links de lestijd doorbracht. Toen ik hem een keer vriendelijk met een grote armbeweging begroette terwijl hij in het midden van een lesuur de lege speelplaats overstak en hij al even vriendelijk terugzwaaide, zouden her en der in het gebouw leerlingen hem op hun beurt begroet hebben.
Op die speelplaats zou jaren na mijn vertrek met verf in koeien van letters Shit gespoten zijn. Ik heb het niet gezien, maar de tekst was ongetwijfeld gespoten ter ere van de meest aandachtige leerlingen in blok Viator. De leesbaarheid zou volgens de overlevering zelfs langer dan de daders gehoopt hadden bewaard zijn gebleven want zij zullen niet vermoed hebben dat de school onmiddellijk in actie schoot en de boodschap liet uitslijpen waardoor zij in eerste instantie eerder vereeuwigd leek dan gewist. Fuck, moet de directie toen gedacht hebben, al zal dat vierletterwoord nergens anders vastgelegd zijn dan hier en nu 35 jaar later.
Wie een Vlaamse school zoekt die architectonisch wel tot de verbeelding spreekt, moet bijvoorbeeld het Sint-Franciscusinstituut in Sint-Maria Oudenhove eens opsnorren. Afgezien van de verwijzing naar nog een andere heilige heeft deze school gelukkig weinig of niets gemeen met mijn school van weleer…, tenzij dan een ietwat kleine sportzaal. Wielerliefhebbers kunnen al een glimp van de school opgevangen hebben tijdens een uitzending van de Ronde van Vlaanderen. Aan het einde van de afdaling na de Berendries maken de renners er een bocht naar links.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Jan_Berchmanscollege_(Malle)
https://sintfranciscusinstituut.be/mededelingen/boeklilare.php
Johan De Wilde is redacteur van KomenskyPost en lerarenopleider
Geef een reactie