Zomerverhalen

Mijn kleuterschool: in de klas met Adriaan van Dis (ADHD) en juffrouw Winder

Haye van der Werf

Rond 1950 richtte mijn vader met andere ouders een kleuterschooltje op in Bergen aan  Zee. Ons gezin was daar in 1947 komen wonen met uiteindelijk negen kinderen. Met dat eigen kindertal en de overige kleuters in het dorp was er voldoende basis om ter plekke zo’n schooltje te beginnen.
Bergen aan Zee was een merkwaardig dorp. In 1906 gesticht door het echtpaar van Reenen en tot 1947 nog privébezit van die familie. Een kleine middenstand, wat hotels/pensions en veel tweede huizen op kavels die door de familie van Reenen vooral aan vrienden en kennissen waren verkocht. Verder vier tennisbanen en het strand dat door personeel van diezelfde familie werd geëxploiteerd. In de oorlog was nagenoeg het gehele dorp door de Duitsers geëvacueerd en werden – in het kader van de Atlantikwall – 26 villa’s en het hotel Nassau Bergen gesloopt.
Nu is al het gesloopte op fotoborden in het dorp terug te zien.

Na de oorlog raakte het dorp langzaam weer bewoond door medewerkers van de familie van Reenen, middenstanders, repatrianten uit Indië, ‘bleekneusjes’ in de kindertehuizen en forenzen die bewust kozen voor de ‘eenzaamheid achter de duinen’. Daarnaast in de vakanties de eigenaren van de (herbouwde) tweede huizen en de eerste toeristen en badgasten.

Zoals gezegd startte mijn vader met wat medebewoners rond 1950 een kleuterschool voor de ‘babyboomgeneratie’ na de bevrijding. Er was geen sprake van een eigen gebouw maar het schooltje werd ’s winters gehuisvest in één van de hotels en mocht ook enige tijd gebruik maken van het Duinmuseum gelegen in het plaatselijke Parnassiapark (zie foto boven). In den beginne werd het schooltje gerund door enkele moeders, maar na enige tijd werd ‘Juffrouw Winder’ aangetrokken. Een pas afgestudeerde kleuterleidster. Wat haar betreft twee opmerkelijke zaken.

Allereerst haar leeftijd nu. Als 3-4 jarige bezocht ik dus de kleuterschool in 1950-1951. Maar nu nog (2022!) zie ik juffrouw Winder door het dorp Bergen fietsen en heb recent nog intensief contact met haar gehad. (Daarover later meer)

In de tweede plaats haar deskundigheid. De opleiding kleuterleidster moet in die tijd van een grootse kwaliteit zijn geweest. Tijdens een  ontmoeting, enkele jaren geleden, liet ze ons schriftjes zien waarin ze minutieus verslag had gedaan van het gedrag van de kinderen; gemaakte tekeningen had opgeplakt en van commentaar voorzien en zo een ‘pedagogische’ analyse gaf van elk van de kinderen onder haar hoede.

‘Ons’ waren Hans van Marwijk, Adriaan van Dis en ik, omdat Hans een film heeft gemaakt ‘Ergens achter duin en zee’ over onze gemeenschappelijke jeugd in Bergen aan Zee. 
Bij die gelegenheid wees Adriaan, voor ons destijds Adje Mulder, op het feit dat juffrouw Winder vanuit dat schriftje ook iets had toegevoegd aan de Nederlandse taal. Te weten de uitdrukking “ADHD”. Want ergens in het schriftje staat ‘Adje Doet Heel Druk’ : ADHD! 

Een paar maanden geleden heeft (nu) Adriaan van Dis nog weer een lezing gehouden in het plaatselijke Vredeskerkje, destijds (1918) gesticht door Mevrouw van Reenen-Völter. Bij die gelegenheid hadden we natuurlijk ook weer juffrouw Winder (inmiddels mevrouw Scholten-Winder) uitgenodigd. Zo waren we weer even herenigd als ‘drie kleine kleutertjes’ met een onvergetelijke kleuterjuf.

Haye van der Werf
Redacteur KomenskyPost

  1. Ik zat ooit op school met ene Tiny Winder. Is dat dezelfde?

Geef een reactie

− 7 = 2

Translate »