De laatste dagen krijgen de kwaliteitsproblemen op het gebied van het taal-/leesonderwijs de nodige aandacht. Ik denk dat dat een goede zaak is, omdat onder andere het recente inspectie-onderzoek naar de sterke toename van de dyslexie verklaringen liet zien dat er heel veel schort aan de kwaliteit van het taal-/leesonderwijs en dat is zeker niet in het belang van kwetsbare leerlingen. Op 37% van de scholen was de instructie niet op orde, terwijl internationaal onderzoek laat zien dat juist risicoleerlingen het moeten hebben van goede instructie. Ik denk aan wat de nodige internationale onderzoeken laten zien, dat juist zwak taal-/leesonderwijs kinderen uit risicogroepen op achterstand zet en houdt. Een belangrijk punt wordt dikwijls vergeten. Je kunt nog zo’n goed aanbod hebben, maar je moet wel voldoende tijd aan taal/lezen besteden. Bij de aanwezigheid van veel risicokinderen betekent dit zelfs meer tijd. In de praktijk hoor ik echter te veel: taal/lezen is minder belangrijk dan de zogenaamde 21ste -eeuwse vaardigheden. Kortom: te veel worden de 21ste -eeuwse vaardigheden als alibi gezien om minder tijd aan de basisvaardigheden te besteden. In de praktijk heeft dit meer uitval vooral bij risicoleerlingen tot gevolg.
De Tweede Kamer debatteert donderdag over de aanpak van laaggeletterdheid. Daarbij wil ik opmerken: De leesproblemen starten al op jonge leeftijd, omdat scholen geen prioriteit geven aan het leren lezen in de jongste groepen. Eén op de drie basisscholen heeft het onderwijs voor technisch lezen niet op orde, aldus de Onderwijsinspectie in haar jaarverslag. In Nieuwsuur heb ik daar gisteravond het volgende over gezegd: “Ik ben er zelf van geschrokken dat zo’n dertig procent van de kinderen in groep 3 niet goed leert lezen. Terwijl we uit onderzoek weten dat het van groot belang is dat kinderen jong leren lezen. Kinderen die in groep 3 niet goed starten, worden zelden nog een goede lezer.” En dát terwijl alle kinderen kunnen leren lezen, zegt Kees Vernooy, als er maar voldoende aandacht aan wordt besteed. “Zo’n 18 procent is laaggeletterd op 14-jarige leeftijd. Dat vind ik persoonlijk een schande. Hoe hebben we het zo ver laten komen?” We moeten zorgen dat scholen taalonderwijs weer op nummer 1 zetten. “Ik zeg wel eens: de vrijheid van onderwijs ontaardt in slecht onderwijs. Er zijn scholen die huren leesprofeten in. Ze zeggen dat je door te bewegen beter leert lezen. Dat is wetenschappelijk natuurlijk flauwekul. Maar toch mag dat.” Klik hier voor meer info.
Verder: de Nieuwsuur uitzending van gisteren. De link vind je hier.
Verder sluit ik voor jullie bij:
- De presentatie van inspecteur Herman Franssen over het dyslexie-onderzoek
Tot slot: ik denk bij dit alles aan een uitspraak van Catherine Snow van enkele jaren geleden: Alle initiatieven van een school onderneemt, zijn minder belangrijk dan kinderen goed leren lezen!
Dr. Kees Vernooy
- Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs
- Schoolverbeteringsdeskundige
- Expertisebureau Effectief Onderwijs
Geef een reactie