Edcampnl 2017: Badges en microbits

Edcamps zijn waardevolle, spontane en informele bijeenkomsten van leraren en andere personen die zich betrokken voelen bij het onderwijs. 

Door Jan Lepeltak

Op grote, dure, internationale conferenties is het vaak moeilijk kiezen uit het programma. Dat komt omdat in sommige parallelsessies nauwelijks iets interessants valt te ontdekken. Moeilijk kiezen is het ook op de Edcamps. Maar wel om een andere reden. Er zijn vaak tegelijkertijd zulke interessante presentaties dat je altijd iets mist.
Deelnemers uit het hele land (van Assen tot Zuid-Limburg) bezochten afgelopen zaterdag de gastvrije obs de Bijlmerhorst in Amsterdam Zuid-Oost , voor de eerste Nederlandse Edcamp van dit jaar georganiseerd door Frans Droog en Patrica van Slobbe.

Helaas kon ik niet aanwezig zijn bij de presentatie van Ingrid Rijnbout (de kinderboekenjuf) over het stimuleren van lezen.  Een leuk stuk van Juf Inger (ook aanwezig) over lezen verscheen in Komenskypost begin dit jaar in. De drie belangrijkste zaken die je volgens mij leert op school zijn : Lezen, lezen en nog eens lezen.  Jammer dat de middelbare school zo zijn best doet om dat weer af te leren, zoals bleek uit de woorden van o.a. Rob van Bakel (zie zijn mooie site ) inmiddels is bij Rob zijn leesplezier weer terug.  Als men mij met het mes op de keel vraagt te kiezen voor een PC of een stapel boeken om mee te nemen naar een onbewoond eiland, dan kies ik toch echt voor het boek. Overigens wees Jelle Jolles hoogleraar neuropsychologie op het belang van lezen voor de cognitieve ontwikkeling.

Even speciale aandacht voor twee presentaties. Paul Laaper vertelde over zijn ervaringen in Litouwen bij een kleine conferentie met deelnemers uit 28 landen over badges en informeel leren. Als padvinder maakte hij voor het eerst kennis met badges.  Wij zouden het misschien onderscheidingstekenen noemen. Had je als padjakker een aantal steken/knopen, zoals bijvoorbeeld de mastworp, onder de knie of kon je het Wilhelmus zingen dan kreeg je een badge (een ster in dit geval) opgespeld. Badges vormen een instrument om je verworven specifieke vaardigheden of kennis vast te leggen zonder dat er sprake is van een diploma.  Ze dragen bij of zijn een alternatief voor de validatie van wat je hebt geleerd.  Dat kan geschieden door middel van selfassesment, peer assesment of via een organisatie die de badges uitreikt.  Binnenkort verschijnt een artikel van Paul Laaper in Komenskypost waarin hij verder ingaat op badges en zijn reis naar Vilnius. Wilfred Rubens gaat ook in op badges  .

Tijdens de praktische Microbit workshop van Pauline Maas (mocht langer) moest is ook sterk aan badges denken.  Pauline liet overtuigend zien hoe snel je als leerling en docent  aan de gang kan met de goedkope Microbit. Zie ook haar recente artikel over de Microbit, ‘the new kid on the block‘, in Komenskypost . Joek van Montfort werkte met een sorteer algoritme op het schoolplein unplugged met een enthousiaste groep leraren 9.

Het werken met badges is een verfijnde manier om aan te tonen wat iemand werkelijk weet en kan. Het inzetten van badges lijkt uiteindelijke de enige manier om  op korte termijn iets te doen aan de behoefte van scholing van docenten in computationeel denken, coding/programmeren.  In feite is hier sprake van een conglomeraat van kennisdomeinen en leerdoelen. Waarom de traditionele manier van professionalisering eerder bij de nascholing informatica eind jaren ’90 niet heeft gewerkt is te lezen in mijn artikel dat in 2015 in het tijdschrift van Twaalf tot Achttien verscheen.

Het uitgebreide curriculumadvies inzake het vrije vak informatica in de bovenbouw havo-vwo van de SLO bestaat uit een waaier van onderdelen. Het duurt zeker een jaar voordat de leraar/student de genoemde curriculumdoelen haalt en de onderwijsbevoegdheid krijgt.  Dat gaat niet werken zo. Maar mensen  uit het bedrijfsleven halen als gastdocent is ook niet de oplossing (Codepact). Als men een hybride oplossing voor de komende jaren kiest zou een systeem met badges voor onderdelen van een CT-curriculum (waar ook coding onder valt) de oplossing kunnen zijn.  Ook gastdocenten uit het bedrijfsleven kunnen dan CT-badges behalen. Je hoeft niet het hele informaticaspectrum als docent in huis te hebben. ICT-bedrijven vragen/vroegen ook vaak geen diploma’s maar bewijzen van kunnen. De beste ontwikkelaar die ik kende bij de SLO had zijn school niet afgemaakt maar was een duivelskunstenaar als het om programmeren ging. Vergeet even diploma’s maar denk in termen van badges, formatieve evaluatie en assesment.  Laat een objectieve instantie dit organiseren, het onderwijs zal er mee gediend. Het is beter dan weer een scholingscircus te starten die net zoals rond de eeuwwisseling is gedoemd te mislukken.