Onderwijsraden en de bananenmonarchie

“Ik maak hem even af….”

Charlotte Goulmy

Vroeger was dat een bedreiging maar tegenwoordig is dit een manier om je opponent de mond te snoeren zonder dat je geweld gebruikt. Nu is het de bedoeling van politiek dat het geweldloos gaat allemaal, maar het systeem is stuk en geweld is steeds minder ondenkbaar. Politici kunnen niet vanzelfsprekend meer onbeveiligd over straat en voor je het weet ben je een hashtag met schuttingtaal. Er is geen excuus voor geweld en schuttingtaal net zomin als er een excuus is voor het slopen van een, ooit, deugend systeem. Beide zijn onaanvaardbaar.

Voor het geweld en de schuttingtaal weet ik geen oplossing, maar het systeem repareren, dat is haalbaar. Pieter Omtzigt heeft er een wijs boek over geschreven en als we gewoon naar zijn oplossingen gaan luisteren dan worden we vanzelf geen bananenmonarchie meer.

Dat er behoefte is aan een werkende rechtsstaat blijkt uit de verkoopcijfers van zijn boek: Nummer 1 is Adriaan van Dis, ‘KliFi’, maar nummer 2 is van de hand van de cijfertijger van het CDA: “Heel lang geloofden we dat Nederland af was. Maar schijn bedriegt. Pieter Omtzigt laat zien dat er in Nederland grote problemen zijn met macht en tegenmacht. De mechanismen van de rechtsstaat functioneren niet goed meer, zoals uit het kinderopvangtoeslagenschandaal is gebleken. Omtzigt pleit vanuit zijn eigen ervaringen in de politiek voor een nieuw sociaal contract. Het is nodig om het vertrouwen tussen overheid en burgers te herstellen. Dat is zeker niet eenvoudig. We moeten instituties herbouwen door checks-and-balances te hernieuwen.”

Het is nogal wat: “De mechanismen van de rechtsstaat functioneren niet goed meer.” Dit gaat over Nederland in 2021. Doodeng want waar. In een eerder interview zei Omtzigt dat dit kwam doordat de belangenverenigingen op de loonlijst staan van de Overheid. Waarom hebben we een Kinderopvangtoeslagenschandaal? De belangenclub BOINK wordt gefinancierd door Den Haag. Waarom zijn de eindexamens een drama? Het onafhankelijke instituut Oberon dat het uitzocht eet uit dezelfde ruif, prima examens! Hoe kan het RIVM zeggen dat de ene week mondkapjes wel werken, de week erna niet? Dat besmettingen beslist niet aerosol gebeuren en een week later wel? Dat je alleen besmet kunt raken als je geen anderhalve meter houdt en langer dan 20 minuten bij elkaar op schoot zit en dat die contacttijd helemaal naar de achtergrond is verdwenen?
Wat was er ook alweer aan de hand bij het WODC?
Daar moesten de onwelgevallige eindconclusies herschreven worden van de minister.

Hoe herstel je vertrouwen? Door onafhankelijk te zijn: old school. Door een Merel van Vroonhoven te doen. De minister dacht slim te zijn door een bleue oningeschreven PABO-stagiaire te noemen als aanjager bestrijding lerarentekort. Hij kwam van een koude kermis terug. Haar snoeiharde en feilloze aanbevelingen liggen nu in de la in het bureau van de conciërge naast de fietsenkelder vlak bij het oud papier. Dat zij briljant bleek te kunnen analyseren waar de ministers en al hun voorgangers hadden verzaakt, was een onwelkome verrassing. Dat het niet in de bak van het oud papier ligt komt doordat het online staat en iedere docent van Nederland eruit citeert als poëzie. Als de minister het verslag had kunnen laten verdwijnen door het op te eten had hij het zeker gedaan.

Onderwijs hangt, zoals de huidige voorzitter van de Onderwijsraad, Edith Hooge, illustreerde tijdens haar idee voor Onderwijs, aan elkaar van een kluwen aan mosselen die zich vastzuigen aan de begroting van OCW.
Dat staat garant voor een hoop naar de mond praten en weinig onafhankelijke reflectie. Zo kan het gebeuren dat OCW iets wil, dat Laks dat ineens ook wil, en dan regelt OCW dat en dan is LAKS blij. Polderen voor gevorderden maar dan onafhankelijk, zogenaamd.
We konden dat goed zien toen Den Haag tegen het OMT zei dat ze scholen open moesten. Het OMT adviseerde vervolgens dat de scholen open konden, onder voorwaarden weliswaar, maar het kon veilig en verantwoord. Dus eerst het geheime Catshuisbeleg en vervolgens de ministerraad besloten dat de scholen open konden omdat het veilig en verantwoord was. Toen dat lariekoek en apekool bleek te zijn een paar weken later en onze lachende premier daarop werd aangesproken zei hij dat hij die adviezen niet zelf had verzonnen maar dat hij altijd heel nauwgezet luisterde naar de adviezen van het OMT want zij waren de wetenschappers. Het OMT ontplofte.

Zo gaat dat ook met de PO en de VO raad. Zij worden indirect gefinancierd door de staatskas, de VO-raad kostte in 2019 7.339.000 EU, de PO-Raad 5.917.000. Samen een dikke 13 miljoen. Wat doen zij voor al dat Onderwijsgeld? Als ik rondvraag in mijn docentenbubbel dan komen er twee antwoorden: het zijn werkgeversorganisaties en het is manier voor besturen om onderling af te stemmen nu de zuilen zijn weggevallen en niets meer vanzelfsprekend is.
Maar hebben die dure Raden een heilzame of een destructieve rol? Daarover zijn de meningen verdeeld. Officieel spreken deze Raden namens hun leden, maar die leden zijn dus de bestuurders, en kunnen op geen enkele manier spreken voor het veld waar ze, helaas, vaak geen enkele voeling meer mee hebben.
Als we nu eens stellen dat het inderdaad noodzakelijk is dat de Raden onderling kunnen overleggen, onafhankelijk, dat al die besturen samen kunnen optrekken, kan dat dan niet beter onder de Koepel Funderend Onderwijs? Dan hebben we de helft aan kosten, meer afstemming en als we doorpakken kunnen we ze ook nog democratiseren. Als het veld, dat wil zeggen de docenten van die besturen zelf mogen kiezen wie ze afvaardigen in de Koepel Funderend Onderwijs dan bestaat er een kans dat zij weer voeling met het veld krijgen, weer gaan spreken voor de docenten en leerlingen die ze vertegenwoordigen en zijn ze, voor het eerst relevant voor ons in plaats van voor Den Haag.
Ik denk niet dat democratisch stemmend Nederland dan een Groen-Linkse Paul Rosenmöller voorzitter van de VO-Raad had gemaakt. Nu is Lisa Westerveld vaak vleugellam in de Kamer omdat zij niet kan stemmen volgens haar fantastische Onderwijshart zonder teruggefloten te worden door de Rosenmöller die op zijn beurt weer danst naar de pijpen van OCW. Als je me niet gelooft, vraag het Zihni Özdil. Hij wilde, net als nu iedereen behalve natuurlijk de VVD, het nieuwe schuldenstelsel aanpakken en kon zijn biezen pakken. Hij had gewoon gelijk. Maar door deze mengeling van Kerk, Staat, Last en Ruggespraak zijn we nu dus een kapotte Rechtsstaat.

Tijd om het roer om te gooien. De PO en VO-Raad gaan verder onder de naam Funderend Onderwijs. Dan doen we recht aan de adviezen van Pieter Omtzigt, de belangenverenigingen gaan weer vertegenwoordigen wie ze horen te dienen, de democratisch gekozen bestuurders hebben weer voeling met het veld en Den Haag krijgt weer onafhankelijke feedback.
Pas dan krijgen de leerkrachten van het Funderend Onderwijs een stem.

De onderwijscommissie Boerenverstand geeft een voorzet met onderstaande punten voor goed Funderend Onderwijs aan.
Iedereen mag aanvullen en reageren. https://95stellingen.nl/